Μετατροπή συμβατικών αυτοκινήτων σε ηλεκτρικά
Αυτή η μετατροπή του παλιού σας αυτοκινήτου δε στοχεύει στην αύξηση των επιδόσεων, αλλά στον εκμηδενισμό των ρύπων του!ΟΔΗΓΟΥΜΕ το Fiat Panda στην Πολυτεχνειούπολη του Ζωγράφου, όχι το νέο (για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε σε άλλες σελίδες του περιοδικού), αλλά ένα πρώτης γενιάς που μετατράπηκε στο ΕΜΠ σε ηλεκτρικό! Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ότι σε λίγο καιρό θα μπορείτε να μετατρέψετε και το δικό σας παλιό ρυπογόνο αυτοκίνητο σε ένα όχημα μηδενικών εκπομπών. Συναντήσαμε στο Εργαστήριο Μεταλλογνωσίας τον καθηγητή Βαγγέλη Χριστοφόρου και τον υπεύθυνο του πρότζεκτ, Θανάση Δέτση (που τώρα κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο Κέμπριτζ), προκειμένου να μας εξηγήσουν πόσο εφικτή είναι μια τέτοια μετατροπή.
Η Ελλάδα έχει έναν παλιό και ρυπογόνο στόλο αυτοκινήτων που, λόγω της κρίσης, είναι δύσκολο να ανανεωθεί. Στόχος ήταν η δημιουργία μιας πιστοποιημένης διαδικασίας που να μετατρέπει τα συμβατικά αυτοκίνητα (αρχικά τα μικρά και μεσαία) σε ηλεκτρικά. Ανάλογες προσπάθειες γίνονται αυτήν τη στιγμή σε Ισπανία και Πορτογαλία. Η Περιφέρεια Αττικής δέχθηκε να χρηματοδοτήσει το εν λόγω πρόγραμμα, προστέθηκαν όμως αρκετές άλλες δράσεις, όπως το ενεργειακό καθεστώς για τη φόρτιση των συγκεκριμένων αυτοκινήτων (πού θα φορτίζονται και από πού θα προέρχεται η ηλεκτρική ενέργεια). Επίσης, ένα θέμα που τέθηκε ήταν τα εξαρτήματα των μετατροπών αυτών να είναι κατασκευασμένα από ελληνικές εταιρείες.
Η ιδέα ξεκίνησε περίπου δύο χρόνια πριν στο πλαίσιο της διπλωματικής στο Εργαστήριο Μεταλλογνωσίας του Τομέα Μεταλλουργίας και Τεχνολογίας Υλικών των Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών που αφορούσε την ανάπτυξη μπαταριών ιόντων λιθίου για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το εργαστήριο, εκτός των άλλων, αναπτύσσει καινοτόμες ιδέες για τη φόρτιση και τα ηλεκτρονικά συστήματα των αυτοκινήτων, καθώς επίσης μια μέθοδο για αναζωογόνηση των μπαταριών μολύβδου. Καθώς το πρόγραμμα διευρύνθηκε, υπήρξαν συνέργειες με το Εργαστήριο Ηλεκτρικών Μηχανών και Ηλεκτρονικών Ισχύος των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών για τους ηλεκτροκινητήρες και με το Εργαστήριο Οχημάτων των Μηχανολόγων, που έκαναν τις δοκιμές για τη σωστή λειτουργία του αυτοκινήτου και τη διαδικασία με την οποία θα εκδίδεται έγκριση τύπου.
Το πρότζεκτ ολοκληρώθηκε πρόσφατα και τα αποτελέσματα (θεωρητικά και ερευνητικά) βρίσκονται στα χέρια της Περιφέρειας. Το ΚΤΕΟ Ελληνικού θα είναι ο φορέας ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα που θα πιστοποιεί τις μετατροπές και θα ενημερώνει τους εμπλεκόμενους φορείς (Αστυνομία, ΚΤΕΟ κτλ.). Εκεί θα δημιουργηθεί ένα ερευνητικό και επιχειρησιακό κέντρο ηλεκτροκίνησης. Αρχικά θα μετατραπούν περί τα 200 υπηρεσιακά αυτοκίνητα της Περιφέρειας. Αργότερα η διαδικασία αυτή, όταν θα λυθούν τα σχετικά γραφειοκρατικά προβλήματα, θα ανοίξει για όλους τους ιδιώτες. Πρώτα, κάποια συστήματα φόρτισης θα εγκατασταθούν σε διάφορα ακίνητα της Περιφέρειας. Μελετήσαμε μια μέθοδο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αρχικά από φυσικό αέριο και σε δεύτερο στάδιο από το υδρογόνο.
Για να μειώσουμε το κόστος της μετατροπής από τα 5.000-7.000 ευρώ χρειάζονται μαζικές παραγγελίες, αλλά και εγχώρια παραγωγή σε ηλεκτρικά μοτέρ, μπαταρίες και ηλεκτρονικά διαχειριστικά συστήματα. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν εργοστάσια που, μετατρέποντας ελάχιστα την παραγωγική διαδικασία τους, μπορούν να ανταποκριθούν. Η Ελλάδα θα μπορέσει να λανσάρει μια νέα τεχνολογία με πολύ χαμηλότερο κόστος από αυτό των νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και να φέρει παράλληλα επενδύσεις.
Η μετατροπή συνίσταται στην αφαίρεση όλων των μηχανικών μερών του αυτοκινήτου και στην τοποθέτηση του ηλεκτροκινητήρα των μπαταριών και των ηλεκτρονικών συστημάτων. Οι μπαταρίες αποτελούν το σημαντικότερο κομμάτι της μετατροπής, γιατί η εμβέλεια του αυτοκινήτου καθορίζεται ανάλογα με το επίπεδο (και κατ’ αντιστοιχία το κόστος) των συσσωρευτών. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα διαχειριστικά συστήματα, όταν ένα αυτοκίνητο διαθέτει μπαταρίες ιόντων λιθίου, πρέπει να είναι μεγαλύτερης ακρίβειας και υψηλότερης ποιότητας.
Οι τελικές εργασίες στη μετατροπή των δύο πρώτων αυτοκινήτων (ένα Fiat Panda πρώτης γενιάς και ένα Citroen Saxo VTS) όπως επίσης οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από τους αδελφούς Κόρακες, που είναι παλιοί απόφοιτοι του ΕΜΠ, με τους οποίους κατά καιρούς συνεργάζεται το ίδρυμα πάνω σε διάφορα πρότζεκτ. Τα δύο αυτά οχήματα αποτέλεσαν τις πλατφόρμες για τη μελέτη των απαιτήσεων που θα είχε μια τέτοια μετατροπή. Το Saxo εφοδιάστηκε με έναν ηλεκτροκινητήρα 60 kW, που στιγμιαία μπορεί να φτάσει και τα 90 kW και τροφοδοτείται από μπαταρίες ιόντων λιθίου, οι οποίες εξασφαλίζουν αυτονομία 100 χιλιομέτρων. Οι συστοιχίες τοποθετήθηκαν σε ένα αλουμινένιο περίβλημα στη θέση του ρεζερβουάρ. Το βάρος του αυτοκινήτου αυξήθηκε μόνο κατά 30 κιλά, ενώ βελτιώθηκε η κατανομή βάρους. Το Panda εξοπλίστηκε με έναν πιο μικρό ηλεκτροκινητήρα (25 kW), που όμως επαρκεί για την κίνηση στην πόλη και παίρνει ρεύμα από μπαταρίες μολύβδου.
Το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει τη μετατροπή 10 αυτοκινήτων της Περιφέρειας Αττικής μέσα στο 2012, τα οποία θα φτάσουν τα 200 το 2013 με το πλήρως στελεχωμένο συνεργείο που θα δημιουργηθεί στο ΚΤΕΟ Ελληνικού. Οι οδηγοί της Περιφέρειας με τα 200 αυτοκίνητα θα ελέγξουν την αξιοπιστία του εγχειρήματος, πριν ανοίξει η διαδικασία και για τους ιδιώτες. Η απόσβεση του κόστους της μετατροπής υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιείται σε λιγότερο από τρία χρόνια, ενώ θα μπορούσαν να υπάρξουν και σχετικά κίνητρα που να κάνουν ακόμα πιο ελκυστική τη μετατροπή.